Witamy na stronie poświęconej współpracy Gminy Ornontowice z organizacjami pozarządowymi.
Funkcjonowanie demokratycznego społeczeństwa opiera się na trzech sektorach:
I sektor – zwany również państwowym – to administracja publiczna;
II sektor – zwany prywatnym – to wszelkie instytucje i organizacje, których działalność nastawiona jest na zysk, czyli po prostu cała sfera biznesu;
III sektor to organizacje działające społecznie nie dla zysku, czyli organizacje pozarządowe, określane również mianem non-profit, wolontarystycznych lub użyteczności publicznej.
Coraz popularniejsza staje się obecnie inna, międzynarodowa nazwa określająca organizację pozarządową: NGO, będąca skrótem angielskiego non-govermental organization (w odniesieniu do ogółu organizacji NGOs).
Społeczeństwo obywatelskie to takie społeczeństwo, w którym działalność niezależnych od państwa różnego typu instytucji, organizacji, związków i stowarzyszeń jest podstawą samodzielnego rozwoju obywateli oraz stanowi wyraz ich osobistej aktywności. W społeczeństwie obywatelskim zapewnia się obywatelom możliwość uczestniczenia w życiu społecznym, istnieją prawne gwarancje tworzenia organizacji wyrażających interesy obywateli. Cechą demokratycznego społeczeństwa obywatelskiego jest dobrowolna aktywność obywateli i ich aktywny udział w rozwiązywaniu problemów społeczności lokalnej. Współpraca administracji publicznej z organizacjami owocuje tańszym i skuteczniejszym, czyli bardziej efektywnym, realizowaniem zadań publicznych.
Organizacja pozarządowa – organizacja obywatelska (założona przez obywateli lub ich organizacje) działająca z własnej inicjatywy na rzecz wybranego interesu publicznego i niedziałająca dla osiągnięcia zysku.
Organizacje pozarządowe bywają nazywane trzecim sektorem, obok sektora publicznego (władz, administracji publicznej) i rynkowego (biznesu, przedsiębiorczości). Organizacje pozarządowe – w odróżnieniu od organów publicznych a podobnie jak biznes – są prywatne i powstają z inicjatywy ich założycieli (prywatnych osób), ale – w odróżnieniu od biznesu a podobnie jak władze publiczne – działają w interesie publicznym a nie prywatnym.
Pojęcie organizacja pozarządowa nie jest równoznaczne z pojęciem organizacja społeczna: np. związek zawodowy jest organizacją społeczną, lecz nie jest organizacją pozarządową.
W polskim prawie definicję ustawową organizacji pozarządowej zawiera art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2003 r. Nr 96, poz. 873) , zgodnie z którym organizacjami pozarządowymi są, niebędące jednostkami sektora finansów publicznych, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych i niedziałające w celu osiągnięcia zysku, osoby prawne lub jednostki nie posiadające osobowości prawnej utworzone na podstawie przepisów ustaw, w tym fundacje i stowarzyszenia, przy czym niektórych przepisów ustawy nie stosuje się do fundacji publicznych i fundacji partii politycznych.
Organizacja pożytku publicznego (OPP) − termin wprowadzony w Polsce 1 stycznia 2004 przepisami ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
W praktyce często mylone są pojęcia “organizacji pożytku publicznego” i “działalności pożytku publicznego”. Działalność pożytku publicznego jest pojęciem szerszym. Każda organizacja pożytku publicznego musi prowadzić działalność pożytku publicznego, choć nie każda organizacja, która prowadzi działalność pożytku publicznego, musi mieć status organizacji pożytku publicznego.
Status OPP może uzyskać organizacja pozarządowa (z wyjątkiem partii politycznych i należących do nich fundacji, związków zawodowych, organizacji pracodawców oraz samorządów zawodowych), jak również spółka kapitałowa powołana w celu nie związanym z prowadzeniem działalności gospodarczej, jeżeli prowadzi przez co najmniej dwa lata działalność w obszarach tzw. pożytku publicznego, które zostały określone ustawą o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Ponadto organizacja musi spełniać dodatkowe kryteria, dotyczące m.in. jawności działania, kontroli w organizacji. Status OPP nadają organizacjom wydziały gospodarcze Krajowego Rejestru Sądowego sądów rejonowych odpowiednich dla adresu siedziby organizacji. Status ten jest nadawany na własny wniosek organizacji aspirującej, po sprawdzeniu jego formalnej i merytorycznej poprawności. Status ten może być odebrany wyłącznie na drodze sądowej.
Status OPP daje następujące przywileje:
• możliwość otrzymywania 1,5% podatku dochodowego od osób fizycznych, które wybierają organizację, której chcą przekazać te środki za pomocą odpowiedniego wpisu w deklaracji [PIT];
• otrzymywanie zleceń realizacji zadań publicznych od organów administracji publicznej;
• zwolnienie od podatków: dochodowego od osób prawnych, od nieruchomości, od czynności cywilnoprawnych; oraz zwolnienie od opłat skarbowych i sądowych;
• prawo do nieodpłatnego informowanie o ich działalności przez jednostki publicznej radiofonii i telewizji.
Posiadanie przez organizację statusu organizacji pożytku publicznego nakłada na nią obowiązki sprawozdawczości, aby wszyscy zainteresowani mogli uzyskać informacje, na co wydane zostały pieniądze przekazywane przez darczyńców. Na obowiązki te składa się sporządzenie i ogłoszenie dwóch rodzajów sprawozdań: rocznego sprawozdania finansowego oraz rocznego sprawozdania merytorycznego ze swojej działalności. Oznacza to, iż po podjęciu przez właściwe władze podmiotu posiadającego status OPP uchwały w przedmiocie zatwierdzenia sprawozdania finansowego na ww. organizacjach ciąży obowiązek publikacji sprawozdania merytorycznego i zatwierdzonego sprawozdania finansowego w internetowej bazie sprawozdań, prowadzonej przez Dyrektora Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego.
